در بخشی از کتاب قانون امور گمرکی به همراه آیین‌نامه اجرایی می‌خوانیم:

ماده ۱- مفاهیم اصطلاحات گمرکی به‌ کاربرده شده در این قانون، طبق تعریفی است که از طرف شورای همکاری گمرکی به‌ صورت مجموعه برای کشورهای عضو منتشر شده و یا می‌شود مگر این‌ که در بندهای ذیل یا در سایر مواد این قانون از آن تعریف دیگری به‌ عمل‌ آمده باشد:

الف) اظهار کالا: بیانیه‌ای کتبی یا شفاهی است که بر اساس مقررات این قانون اظهار کننده، رویه گمرکی موردنظر خود را درباره کالا مشخص می‌کند و اطلاعات مورد نیاز برای اجرای مقررات گمرکی را ارائه می‌دهد. 

ب) اظهار کننده: صاحب کالا یا نماینده قانونی او است که کالا را برابر مقررات این قانون به گمرک اظهار می‌کند. در اظهار الکترونیکی صاحب کالا یا نماینده قانونی وی به استناد گواهی رقومی (دیجیتالی) تأیید شده از مراکز مجاز صدور گواهی مذکور به‌ عنوان صاحب کالا یا نماینده قانونی اظهار کننده شناخته می‌شود. 

پ) اظهارنامه اجمالی: سندی است که به‌ موجب آن شرکت حمل‌ و نقل، فهرست کلی محمولاتی که باید تخلیه و یا بارگیری شود را هنگام ورود و یا خروج وسیله نقلیه از کشور اعلام می‌نماید. 

ت) اماکن گمرکی: انبارها، باراندازها، اسکله‌ها، فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های راه‌ آهن، محوطه‌ها و هر محل یا مکانی است که تحت نظارت گمرک است و برای انباشتن و نگهداری کالاها به‌ منظور انجام تشریفات گمرکی استفاده می‌شود. این اماکن می‌تواند انبارهای گمرکی، انبارهای اختصاصی و سردخانه‌های عمومی‌ باشد. 

ث) ترخیص: خروج کالا از اماکن گمرکی پس از انجام تشریفات گمرکی مربوط است. 

ج) ترخیصیه: سندی است که به‌ موجب آن شرکت حمل‌ و نقل (کریر و فورواردر) پس از احراز هویت، بلامانع بودن انجام تشریفات گمرکی توسط گیرنده کالا را به گمرک اعلام می‌نماید.

فهرست مطالب کتاب

قانون امور گمرکی
بخش اول- تعاریف، سازمان و کلیات
بخش دوم- ارزش‌گذاری و قواعد مبدأ
بخش سوم- تشریفات قبل از اظهار
بخش چهارم- نگهداری کالا در اماکن گمرکی
بخش پنجم- کالای متروکه، ضبطی (ضبط ‌شده) و واگذاری به گمرک
بخش ششم- تشریفات و شرایط عمومی اظهار و ترخیص
بخش هفتم- رویه‌های گمرکی
بخش هشتم- تخلفات و قاچاق
بخش نهم- معافیت‌ها و ممنوعیت‌ها
بخش دهم- کارگزار گمرکی
بخش یازدهم- بازبینی و اقدامات بعد از ترخیص
بخش سیزدهم- سایر مقررات
آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی
بخش اول- تعاریف و کلیات
بخش دوم- تعیین ارزش و قواعد مبدأ
بخش سوم- تشریفات قبل از اظهار
بخش پنجم- کالای متروک، ضبطی و واگذاری به گمرک
بخش ششم- تشریفات و شرایط عمومی اظهار و ترخیص
بخش هفتم- رویه‌های گمرکی
بخش هشتم- تخلفات گمرکی و قاچاق
بخش نهم- معافیت‌ها و ممنوعیت‌ها
بخش دهم- کارگزار گمرکی
بخش یازدهم- بازبینی و اقدامات بعد از ترخیص
بخش دوازدهم- مراجع رسیدگی به اختلافات گمرکی
بخش سیزدهم- سایر مقررات