به طور کلی تشخیص دمانس بر اساس معاینه بالینی بیمار، از جمله معاینه وضعیت روانی و اطلاعات به دست آمده از خانواده، دوستان و غیره صورت میگیرد. بعضی از خصوصیات مشترک بین انواع دمانسها عبارتند از:
شخصیت
تغییرات در شخصیت افراد مبتلا به دمانس به خصوص برای خانواده فرد ناراحتکنندهاست. خصوصیات شخصیتی فرد ممکن است در اثر دمانس تشدید شود. در ضمن فرد مبتلا به دمانس ممکن است درون گرا شود و اهمیتی به تاثیر رفتار خود بر دیگران ندهد.
توهمات و هذیانها
حدود ۲۰ تا ۳۰٪ بیماران مبتلا به دمانس (در درجه اول بیماران مبتلا به آلزایمر) دچار توهم میشوند و ۳۰ تا ۴۰ ٪ آنها هذیان دارند که عمدتاً از نوع پارانوئید یا گزند است که عمدتاً ماهیت نامنظم دارد
خلق
افسردگی و اضطراب تقریباً در ۴۰ تا ۵۰ ٪ بیماران مبتلا به دمانس نشانه عمدهای به حساب میآید بیماران مبتلا به سایکوز همچنین ممکن است بدون عامل بر انگیزنده آشکار خنده یا گریه بیمارگون از خود نشان بدهند.
تغییرات شناختی
در بیماران مبتلا به دمانس علاوه بر زبان پریشی، کردار پریشی، نشناسی (agnosia) نیز شایع است. همچنین حملات تشنجی، تظاهرات عصبی غیر معمول، رفلکسهای ابتدایی مانند چنگ زدن و مکیدن نیز در این گونه افراد مشاهده میشود.
واکنش بحرانی
توانایی بیماران مبتلا به دمانس در نگرش انتزاعی کاهش مییابد.