امروزه که فضای مجازی جزو اصلی‌ترین اجزا زندگی‌های روزمره‌مان شده، مسائل امنیتی در آن هم حسابی چالش‌برانگیز شده‌اند. به‌خصوص اگر پیامک‌های پلیس فتا در ماه‌های اخیر به‌دستتان رسیده باشد و هزار بار به شما گفته باشند که روی لینک‌هایی که نمی‌شناسید، کلیک نکنید! با وجود گستردگی در استفاده از فضای مجازی متاسفانه قابلیت کنترل روی آن کم است؛ بنابراینشما به‌عنوان یک کاربر باید اطلاعات و آگاهی خودتان را ارتقا دهید.

و اما این کلاهبرداران دست از سر اپلیکیشن دیوار نیز برنداشته‌اند! کسب‌وکاری که چند سالی است حسابی سروصدا کرده و به مرجع اصلی خرید و فروش کالای دست‌دوم تبدیل شده است. (دیوار برادر کوچک کافه بازار نیز هست!). پس اگر می‌خواهید یک تجربه خوب از کار کردن با این اپ داشته باشید، کافی است به توصیه‌های ما در این مقاله عمل کنید و در آن، امن معامله کنید.

حرف آخر را همین اول بگوییم؛ حواستان را جمع کنید!

با توجه به جرایم به وقوع پیوسته در فضای مجازی که هر روز هم دایره نوآورانه آن گسترش پیدا می‌کند، به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان نقش پلیس را در پیشگیری از چنین جرایم سایبری نادیده گرفت، با این حال پیشگیری همیشه بهتر از درمان بوده است و می‌توان با افزایش آگاهی و رعایت برخی نکات ساده و مشورت با افراد مورد اطمینان از وقوع بسیاری جرائم جلوگیری کرد. برخی موارد مهم برای ایمن‌شدن در برابر انواع کلاهبرداری در دیوار:

• در معاملات گران، تا حد ممکن خرید و فروش را غیر حضوری انجام ندهید. اجناس را حضوری، پس‌از بازدید و چک‌کردن بخرید و پولش را ترجیحا نقد بپردازید یا همان لحظه کارت‌به‌کارت کنید.
• اطلاعات بانکی خود را به هیچ وجه در اختیار خریدار یا فروشنده قرار ندهید.
• همیشه از طریق وب‌سایت یا اپلیکیشن پرداخت‌ ودریافت‌هارا انجام دهید تا امکان ردیابی آن بهتر باشد.
• پس‌از شروع گفتگو با فروشنده یا خریدار، هر چیزی را که غیرعادی به‌نظر می‌رسد بررسی کنید.
• به‌صورت محلی و رو‌در‌رو معامله کنید؛ چراکه احتمال فریب‌خوردن کمتر است. به‌عنوان یک خریدار، می‌توانید محصول را قبل‌از تحویل پول بررسی کنید. به‌عنوان یک فروشنده، می‌توانید پول نقد را همان‌جا بگیرید. همچنین لازم نیست نگران ارسال و بسته‌های گم شده یا آسیب‌دیده باشید.
• معاملات فقط بین کاربران انجام می شود، هیچ شخص ثالثی نمی‌تواند ضمانتی ارائه دهد.
• چک قبول نکنید؛ در صورت دریافت انواع چک با مراجعه به بانک اصالت آن را استعلام کنید.
• پیش‌از رویت و بررسی و کسب اطمینان از اصالت کالا از پرداخت هرگونه مبلغ با عنوان بیعانه به فروشنده خودداری کنید.
• به تصویر کالا اعتماد نکنید و با دیدن کالا از نزدیک نسبت به خرید، اطمینان و سپس برای واریز پول اقدام کنید.
• از یک وب سایت فروش مجدد قابل اعتماد استفاده کنید. مثلا اخیرا دیوار با تایید هویت همه کاربران با کد ملی، امنیت معاملات و تعاملات را افزایش داده است و امکان  پرداخت بیعانه تا سقف ۵ میلیون تومان، با ضمانت خود را فراهم کرده است.

پیش‌از مشارکت در خرید و فروش‌های دیوار، روش های کلاهبرداری را بشناسید

کلاهبرداری زمانی اتفاق می‌افتد که فرد از ضرر مالی یا شخصی که به وی وارد شده است رنج می‌برد. این عمل مجرمانه می‌تواند شامل استفاده از شیوه‌های تجاری فریبنده، ناعادلانه، گمراه کننده یا نادرست باشد.

چه در گذشته فریب خورده باشید (و می‌خواهید از تکرار آن جلوگیری کنید) یا مورد کلاهبرداری قرار نگرفته‌اید (و می‌خواهید خود را از شر آن حفظ کنید)، همیشه باید هنگام جستجو در سایت فروش مجدد، اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهید. در ادامه این مقاله برخی از رایج‌ترین جرم‌هایی که کاربران قربانی آن می‌شوند و نکاتی در مورد چگونگی محافظت از خود در برابر آن‌ها آورده شده است.

دسته اول: تقلب در پرداخت

یک نگرانی جدی برای صاحبان کسب‌و‌کار و کسانی که به امر فروش مشغول‌اند، تقلب در پرداخت است. روشن است با گسترش بستر تجارت‌های الکترونیک و تبدیل شدن آن به کانال اصلی خرید کالا و خدمات، تراکنش‌های تقلبی هم افزایش یابد؛ بنابراین آگاهی از مصداق‌های آن و چگونگی جلوگیری از تقلب در پرداخت، برای امنیت هر تجارت الکترونیک ضروری است.

۱- حملات فیشینگ

فیشینگ یک تکنیک کلاهبرداری است که در آن مجرم با ارسال یک پیام تقلبی، گیرنده را فریب می‌دهد تا اطلاعات خصوصی خود را ارائه دهد. اطلاعاتی که از آن‌ها درخواست می‌کنند ممکن است شامل جزئیات کارت اعتباری، جزئیات حساب بانکی یا طیف وسیعی از اطلاعات شخصی دیگر باشد. فیشینگ رایج‌ترین نوع جرایم سایبری است.

۲- درخواست واریز آنلاین وجه

پس‌از اعلام آگهی فروش کالا، فروشنده از مشتری درخواست واریز آنلاین وجه می‌کند که البته به محض واریز وجه، آگهی‌کننده دیگر پاسخ‌گوی تماس‌های خریدار نخواهد بود.

۳- درخواست واریز وجه به حساب افراد ثالث

آگهی اجناسی مانند وسایل منزل به قیمت پایین، در سایت دیوار و درخواست واریز وجه به حساب افراد ثالث، از دیگر روش‌های کلاهبرداری است که در آن از فرد درخواست می‌شود پول را به‌عنوان بیعانه به حساب برخی مغازه‌ها واریز کند، سپس خود با مراجعه به این مغازه‌ها بابت پولی که برایشان واریزشده جنسی که از قبل درآن مغازه برای آن پیش فاکتور تهیه کرده بود، خریداری می‌کند.

۴- درخواست بیعانه

آگهی‌کردن اجناس به قیمت ارزان و دریافت آنلاین چند صد هزار تومان به‌عنوان بیعانه یکی دیگر از روش‌های کلاهبرداری بر بستر دیوار است. از آن‌جا‌که کارت‌های بانکی فرد متقلب هم مربوط به حساب‌هایی با مشخصات جعلی است؛ لذا امکان تعقیب قضایی بسیار پایین است. گاهی حتی کارت بانکی به نام افراد غیر می‌باشد. متقلبان با این کارت‌های بانکی به فروشگاه‌ها، طلافروشی و… می‌روند و وجوه بدست‌آمده را بدون این‌که ردی از خود به جای بگذارند خرید می‌کنند.

۵- ادعای واریز دروغ

در مواقعی که حجم معامله بالا است و امکان پرداخت کارت به کارت وجود ندارد، بنابه توافق خریدار و فروشنده، انتقال پول از طریق عملیات بانکی شبا و ساتنا انجام می‌شود. در این عملیات پول به سرعت جابجا نمی‌شود و معمولا حداکثر یک روز زمان می‌برد. چنین مواقعی متقلبان اظهار می‌کنند که پول را از طریق ساتنا ارسال کرده‌اند و ورود پول به حساب زمان خواهد برد؛ درحالی‌که هرگز دیگر پولی به حساب فروشنده وارد نمی‌شود.

دسته دوم: جعل اسناد و اطلاعات

جعل، یکی از رایج‌ترین جرائم در دنیا است. هر نوع تغییری در اسناد و اطلاعات به قصد حیله‌گری، که در اثر آن به فرد دیگر ضرر وارد می‌شود، از مصادیق جعل است. در این خصوص می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.  

۶-جعل رسید واریز وجه

در روشی دیگر برخی از افراد برای فروش کالا، اقدام به انتشار آگهی با شماره تماس خود در سایت‌های مختلف از جمله  دیوار می‌کنند که مجرم طی تماس با فروشندگان، خود را به‌عنوان خریدار معرفی و پس‌از تایید کالا برای خرید، رسیدهایی جعلی مشابه پیامک بانک را برای فروشنده ارسال می‌کند؛ درحالی‌که پس‌از چندین ساعت هیچ مبلغی به حساب وی واریز نشده است.

روش دیگر تماس با کسانی است که قصد فروش اجناس به شکل عمده دارند. در این روش، کلاهبرداران قیمت خریدار را تایید می‌کنند و از او می‌خواهند اجناس را بار وانت یا آژانس و برایشان ارسال کنند. در این روش کلاهبرداری البته حواله بانکی هم ارایه می‌شود؛ اما وقتی فرد به بانک مراجعه کند متوجه جعلی‌بودن این حواله می‌شود.

 ۷- جعل هویت افراد

کلاهبردارانی که برای آگهی‌های جدیدی که بر بستر دیوار منتشر می‌شود کمین کرده‌اند، به محض اعلام آگهی جدید، با فروشنده تماس می‌گیرند و با معرفی خود به‌عنوان کارمند یکی از شرکت‌ها یا بانک‌های معتبر، تقاضای خرید کالاهای آن‌ها را می‌کنند. پس‌از توافق با فروشنده به بهانه این‌که نمی‌تواند حضوری بیاید، از صاحب کالا می‌خواهد آن را با پیک یا آژانس بفرستد و شماره راننده را هم برای هماهنگی می‌گیرد. سپس کلاهبردار از شماره دیگری با راننده تماس می‌گیرد و با تغییر صدا، خود را فروشنده معرفی خواهد کرد و اطمینان می‌دهد پول را گرفته است. بعداز این تماس، خریدار کلاهبردار سر قرار می‌رسد و کالا را تحویل می‌گیرد.

همچنین اعزام کارشناس جعلی برای معاملات خودرو هم از این نوع است. کارشناس تقلبی با پنهان‌کردن عیب‌های ماشین از خریدار، سبب ضرر رساندن به وی می‌شود.

۸- بنگاه معاملات املاک جعلی

تاسیس بنگاه‌های املاک تقلبی چند روزه، اقدام دیگران کلاهبرداران برای انجام فعالیت‌های مجرمانه است. درچنین مواردی مجرم یک ملک را به چندین نفر می‌فروشد یا رهن و اجاره می‌دهد. یادتان باشد همیشه برای انجام معاملات ملکی در نهایت در دفتر اسناد رسمی باید معامله را ثبت کنید.

۹- عکس محصول غیرواقعی

مشکلاتی نظیر عدم تناسب محصول با عکس آن و وجود ایراد در محصول، از چالش‌های مهم معاملات در سایت دیوار است. گاهی عکس‌های ساختگی در جهت پوشاندن عیب کالا است و گویای تمام جوانب آن نیست؛ بنابراین در نهایت کالایی که خریدار دریافت می‌کند به هیچ وجه با کالایی که پسندیده، مطابقت ندارد.

۱۰- عدم دریافت کالا پس از واریز وجه

گاهی کالایی وجود خارجی ندارد و افراد کلاهبردار به واسطه تحریک احساسات و هیجانات مخاطب، با تعیین قیمت کم، آن‌ها را ترغیب به خرید می‌کنند. پس‌از دریافت هزینه هیچ کالایی برای خریدار ارسال نمی‌شود.

دسته سوم: تقلب دوستانه

اعتماد بیش‌از‌حد به افراد ناشناس در فضای مجازی، سهل‌انگاری و عدم آگاهی شهروندان و کاربران و عدم رعایت موارد ایمنی و امنیتی، باعث افزایش کلاهبرداری‌های سایبری شده است. در خریدهای آنلاین به افراد اعتماد بی‌جا نکنید و به‌صورت هیجانی تصمیم نگیرید.

۱۱- جلب اعتماد

کلاهبرداران وانمود می‌کنند، فردی هستند که شما به آن‌ها اعتماد دارید. آن‌ها با تظاهر به ارتباط با شرکتی که شما می‌شناسید یا یک سازمان دولتی، خود را باورپذیر جلوه می‌دهند.

۱۲- تحریک هیجانات

افراد سودجو برای شما احساسی پدید می‌آورند تا فکر کنید شرایط اورژانسی است؛ آن‌ها قبل از اینکه فرصت فکرکردن به شما بدهند، شما را وادار به تصمیم‌گیری سریع می‌کنند.

کلاهبرداران از ارعاب و ترس استفاده می‌کنند. آن‌ها به شما می‌گویند که اتفاق وحشتناکی در شرف وقوع است که شما را وادار می‌کند قبل‌از این‌که فرصتی برای بررسی ادعاهای آن‌ها داشته باشید، مبلغی را ارسال کنید.

دسته چهارم: اعمال زور و فریب

بسیاری از کلاهبرداری‌هایی که در اینترنت اتفاق می‌افتد، سال‌هاست که به شکل‌های مختلف وجود داشته‌اند؛ اما اینترنت و فضای مجازی دسترسی به کاربران و اغفال آن‌ها را تسهیل می‌کند و شرایط ارتکاب جرم را فراهم می‌کند.

۱۲- زورگیری

برنامه بازدید و معامله در مکان‌های خلوت یکی از مواردی است که ممکن است علاوه‌بر ضرر مالی، ضرر جانی هم به دنبال داشته باشد. در این حالت هنگام معامله قرارداد چه عمدا و چه ناگهانی، ممکن است بین خریدار و فروشنده برخورد و خفت‌گیری اتفاق بیافتد.

همیشه مطمئن شوید که تمام اقدامات احتیاطی مناسب، مانند انتخاب یک مکان عمومی و امن، قبل‌از مبادله انجام دهید؛ همچنین ایده بدی نیست که به یک دوست یا یکی از اعضای خانواده اطلاع دهید که به کجا می‌روید.

۱۳- متواری شدن

آگهی‌کردن خودرو با قیمت پایین و ترغیب‌کننده و تنظیم قرارداد در محل، شگرد دیگر برای مجرمان است.  در این روش پس از آن‌که خریدار به علت قیمت پایین خودرو، تحریک شده و سر قرار می‌آید، فرد کلاهبردار ۳ یا ۴ میلیون تومان بابت تنظیم قراردادی صوری می‌گیرد؛ اما بلافاصله به بهانه‌ای سوار خودرو می‌شود و از محل متواری خواهد شد.

تخلف را به دیوار گزارش کنید

یادتان باشد برای امن‌ترشدن بستر مجازی، ارائه گزارش کاربران، از تخلفات، می‌تواند برای جلوگیری از کلاهبرداری‌های سریالی بسیار مفید واقع شود. معمولا در سایت‌های معتبر خرید و فروش، قابلیت گزارش یا ثبت تخلف و مشکل آگهی وجود دارد. سایت دیوار هم از این قاعده مستثنی نیست.  

به محض ثبت گزارش انواع کلاهبرداری در دیوار توسط شما، کارشناسان و ناظران آگهی‌های دیوار به بررسی آگهی مربوطه می‌پردازند. در دیوار به تک‌تک گزارش‌های دریافتی با دقت رسیدگی می‌شود؛ پس قدرت گزارش‌تان را دست کم نگیرید! با یک کلیک روی «ثبت تخلف و مشکل آگهی» می‌توانید مانع ضرر و زیان افراد زیادی شوید.

سوالات متداول