استفادهی کودکان و خردسالان از گوشیهای هوشمند و تبلتها مسئلهای است که هنوز همه سر آن اتفاق نظر ندارند. عدهای آن را مطلقا مضر میدانند و دستهای هم معتقدند فوایدش به ضررهایش میچربد. مسلماً اولویت با بازیهای فیزیکی و حرکتمحور و در کنار دوستان و خانواده و افراد غیرمجازی است. اما بالاخره نمیتوانیم منکر شویم که گاهی نمیشود جلوی کودک را گرفت. پس بهتر است برای آن روزهای مبادا بازی مناسب و درخوری توی گوشی داشته باشیم.
«فسقلیها در شهربازی» محصولی است که برای خردسالان و کودکان توسط «رویاگران نرم افزار» ساخته شده است. این عنوان در دستهبندی تفننیها قرار میگیرد و در واقع مجموعهای است از تعدادی بازیهای محدود (مینیگیم) که یکجا و در قالب یک شهربازی کنار هم جمع شدهاند. در ادامه به نقد و بررسی این بازی کودکانه موبایلی میپردازیم.
تنوع فعالیت در فسقلیها در شهربازی بالاست. هر کدام از بازیها بین یک تا پنج دور دارند. با استفاده از امتیازهای حاصل از انجام هر فعالیت، که ابتدا به شکل ستاره و بعد در قالب بلیط ارائه میشوند، میتوانید به باجهی جوایز بازی مراجعه کنید و برای خودتان اسباببازی بگیرید (مخاطب اطفال هستند). هر ۱۰۰ امتیاز یکبار ماشین اسباببازیساز را فعال میکند و هر سه اسباببازی یک طبقه به ردیفهای مجموعهتان اضافه خواهند کرد. به نظر میرسد تنها کاربرد ستاره/بلیطها در بازی همین است.
بازی خوش رنگ و رو
فسقلیها در شهربازی نقاشیهای قشنگ و پررنگی دارد؛ پر رنگ یعنی هم پر از رنگ هم پررنگ! طرحهای بازی ساده و در عین حال دارای جزئیات و ظرافت هستند. سبک تمام نقشها یکی است. علاوه بر سادگی طرح، پویانماییها هم ساده و کمینه کار شدهاند که احتمالاً با توجه به جامعهی مخاطب و برای تسهیل تعامل با کودکان بوده است. نظر به اینکه بازی برای کودکان کمتر از هفت سال ساخته شده، آیکون یا کلید خاصی در بازی نداریم (به جز صفحهی پایان مرحله که هرچه سادگی و ظرافت در کل بازی بوده را زیرپا گذاشته و پر از نوشته و عدد و شکل است و حتی برای این کودک بیست و چند ساله هم گیجکننده بود!).
فسقلیها در شهر بازی به پنج زبان فارسی، انگلیسی، روسی، ارمنی، و عربی راوی دارد. راوی بازی یک خالهی مهدکودک است. ما در تیم بازینگار سه نسخهی عربی و انگلیسی و فارسی را بررسی کردیم. به نظر میرسد سازندگان یک متن اصلی به زبان فارسی تهیه کردهاند و همان را مبنا قرار داده و به دیگر زبانها ترجمه کردهاند. برای مثال خالهی فارسی زبان میگوید «آفرین بچهی باهوش» و بعد میبینیم خالهی انگلیسی زبان میگوید «Good Job Clever Kid» و خالهی عرب زبان میگوید «احسنت ولد الذکی». خالهی فارسی زبان هم گرمتر و با حستر جملاتش را بیان میکند، هم عباراتش ملموس و معمول هستند. این دو نکته دربارهی خالههای عرب زبان و انگلیسی زبان کمتر حس میشود.
بررسی فسقلیها در سنین مختلف
در تیم بازینگار فسقلیها را توسط سه بازیکن داوطلب امتحان کردیم: یک کودک بیست و چند ساله (نویسنده متن)، کودکی اول دبستانی و کودکی ۱۰ ساله. متاسفانه هیچکدام از داوطلبین در حوزهی سنی مورد نظر سازندگان قرار ندارند، اما هر سه نفر بازی را بسیار پسندیدند. در عین حال نکاتی هم به نظر این داوطلبین رسید که شاید بیان آنها به نفع سازندگان و بهبود بیشتر بازی باشد. از جمله نکات غیر جالب بازی میتوان به اینها اشاره کرد:
- ثابت ماندن زبان نوشتهها پس از تغییر زبان در تنظیمات! به هر زبانی که بخواهید بازی کنید نوشتهها (ورودی شهربازی+پیدا کردن اعداد+شمردن بالنها) فارسی باقی خواهند ماند.
- با اینکه محصول کودکان را مخاطب خودش قرار داده، اما صفحهی اعلام نتیجهی مرحله کاملا مشابه عناوین عمومی است و حتی بدتر اینکه صفحهی اعلام «باخت» به قدری ناامیدکننده است که آن کودک بیست و چند ساله نزدیک بود به گریه بیافتد. وقتی موفق به انجام ماموریت نشوید، صفحهی اعلام نتیجه سه ستارهی خالی و خونین را نمایش میدهد و یک صدای خجالتآور و غمانگیز پخش میکند و بزرگ مینویسد «شما باختید» (حس خودکشی ایجاد میکند!). از آن طرف هم خالهی انگلیسی زبان وقتی بستنی را اشتباه انتخاب کنید بلند میگوید «You Choose Wrong» (یا یک چیزی شبیه به این) که به نظر خیلی مناسب برخورد با اشتباهات خردسالان نمیرسد.
- بعضی از فعالیتها بیش از حد طولانی هستند؛ بازیهایی که باید برای تمام شدنشان پنج دور بازی کنید (بماند که امتیازدهی هم به این قسمتها عادلانه نیست و فرقی بین بازی پنجدوری و یک دوری نیست). در مورد قسمت دوناتها (که خالهی فارسی زبان آن را به «پیراشکی» ترجمه کرده) چرخهی انتخاب ممکن است پشت سر هم تکرار شود که مشخص نشد به خاطر اشتباههای زیاد بود یا اشکال فنی.
- بازی برای مخاطبینی ساخته شده که هنوز خواندن و نوشتن بلد نیستند و برای همین هیچ کلید یا گزینهی متنی ندارد و این بسیار خوب است. اما از آن طرف هیچ راهنمای تصویری/حرکتی هم در مراحل نیست. مثلاً اگر در مرحلهی پیدا کردن اعداد به هر دلیلی قادر نباشید عدد مورد نظر را پیدا کنید (که این دلیل میتواند یکی بودن اعداد ۱۰ و ۱ در برخی مراحل باشد) هیچ راهنما یا کمکی نیست که بتوانید با استفاده از آن نجات پیدا کنید. یا در مورد تیراندازی به اردکها، بدون استثنا هر سه کودک داوطلب ما ابتدای مرحله متوجه نمیشدند که باید روی اردکها کلیک کنند.
- قسمتی که از مخاطب میخواهد اعداد را بنویسد تا شکل نوشتن را یاد بگیرد، ترتیب خط کشی را مشخص نکرده. در بررسیهای میدانی ما، کودکانی که با زبان انگلیسی آشنایی کمی داشتند هنگام رسم اعداد انگلیسی دچار سردرگمی در پیدا کردن جهت خط کشیدن (به ویژه در مورد عدد 4) شده یا به ترتیبی خلاف اسلوب استاندارد، عدد مورد نظر را رسم کردند.
مواردی که ذکر شد بیشتر از اینکه مشکل باشند جزء ظرایف و نکات ریزی هستند که کارهای مرتبط با کودکان و خردسالان نیازمند دقت زیاد به آنها هستند. با توجه به اینکه چنین محصولاتی حساس و دارای مخاطبین فوقالعاده خاصی هستند، دقت به نکات تا حد زیادی روی موفقیت بلند مدت آنها تاثیر میگذارد.
درآمدزایی از راه نمایش تبلیغات
سامانهی درآمدزایی فسقلیها تعریفی نیست. بازی از بدترین نوع تبلیغات، یعنی بنری و ویدیوهای یکدفعهای استفاده میکند و راه حل آن را فقط در تنظیمات و با کلید حذف تبلیغات به صاحب گوشی (نه مخاطب) ارائه میکند. با در نظر گرفتن مخاطبین اصلی بازی، میتوانیم تصور کنیم که کودک روی هر بنر و تبلیغی کلیک میکند و نتیجه میشود خروج از بازی و رفتن به گوگل استور یا بازار و به هر نحوی مسیر بازی قطع میشود و بعد از مدتی که این قضیه تکرار شود، دو حالت اتفاق میافتد: یا صاحب موبایل پیش از دادن گوشی به کودک اینترنت را قطع میکند که در کل خبری از تبلیغ نباشد، یا به کل بازی را حذف و خیال همه را راحت میکند. احتمال اینکه افراد برای حذف تبلیغات به تنظیمات مراجعه کنند و کلید را فشار دهند و هزینه پرداخت کنند، پایینتر از احتمال وقوع دو سناریوی بالاست.
از این بنرها بدتر ویدیوهای تبلیغاتی ناگهانی وسط بازی است. نه تنها ویدیوها یکدفعه ظاهر میشوند، بلکه تبلیغ داخلی و خارجی مخلوط دارند. امان از وقتی که کودک دلش آن چیزی را بخواهد که در تبلیغ خارجی دیده و آن وقت است که صاحب گوشی دیگر کلاً قید بازی نصب کردن و احتمالاً بازی ایرانی برای بچه گرفتن را میزند و الی آخر. تماشای ویدیو به صورت داوطلبانه دقیقاً دو برابر انجام مرحله بلیط میدهد و این یعنی کودک لازم نیست مراحل را انجام دهد و فقط با ویدیو دیدن با دو برابر سرعت به اسباببازیها میرسد. سامانهی درآمدزایی فسقلیها بیشتر شبیه به سامانهی درآمدزدایی است و بهتر است سازندگان یا فکری برایش بکنند یا خیلی شیک قید آن را بزنند.
پایان یک روز خوب
تمام مواردی که به عنوان اشکال مطرح شدند به نگاه منتقد و اشکالگیر این جانب آمده و همانطور که میدانید منتقد اگر به بازی گیر ندهد شبش روز نمیشود! با تمام این تفاسیر، فسقلیها در شهربازی گزینهی جذابی برای خردسالان خواهد بود و با اینکه میدانیم بازی با گوشی، خیلی برای آن سنین توصیه نمیشود، اما اگر در شعاع زندگیتان خردسال و کودکی هست که لازم است بعضی وقتها به هر بهانهای شده یکجا بنشانیدش و کمی ساکتش کنید، همین الان فسقلیها را دانلود کنید تا این کار را به بهترین شکل و به همراه آموزش و سرگرمی برایتان انجام بدهد.
نسخه بازی شده برای نقد و بررسی: نسخه ۲.۰.۱
دانلود بازی فسقلیها در شهربازی